هنر ویترای

ویترای یک تکنیک جذاب برای نقاشی روی شیشه است که معمولاً از آن برای ساخت لوازم و ظروف شیشه ای استفاده می شود. این هنر از سال های دور به روش ها و شیوه های مختلف انجام می شود و هنوز هم در دسته پر طرفدارترین و محبوب ترین هنرها قرار دارد.

شما می توانید با این روش ظروف تزئینی و آینه های جذابی درست کنید و یا با کشیدن یک نقاشی زیبا روی یک تکه شیشه ساده، مدرن ترین و دیدنی ترین تابلوی نقاشی را خلق کنید. برای این کار باید از رنگ مخصوص ویترای، شیشه و حلال مناسب رنگ ویترای استفاده نمایید و با کمی دقت و توجه ظاهر ساده یک شیشه ساده را به یک ظرف خاص و منحصر به فرد تبدیل نمایید.

رنگ های ویترای انواع مختلفی دارد و از همین رو شناخت نوع رنگ و استفاده از حلال مناسب برای این کار می تواند به شما کمک کند تا اثر خلاقانه تر و زیباتری را خلق نمایید. انتخاب شیشه مناسب در کنار ابزارها و شیشه مناسب نیز در نتیجه کار تأثیر به سزایی دارد. در این مقاله از وبلاگ تترافرم می توانید با هر آن چیزی که لازم است در مورد ویترای و شیشه رنگی بدانید آشنا شوید.

ویترای چیست؟

ویترای یک هنر دیرینه برای طراحی شیشه رنگی است که از قرن ها پیش به روش های متعددی مورد استفاده قرار می گرفت. در این روش با استفاده از رنگ های مخصوص شیشه، رنگ می شود و یا طرح هایی جذاب روی آن ایجاد می شود.

برخی از افراد از تکنیک ویترای برای جلوه بخشیدن به شیشه های ساختمان و تزئین دیوارها استفاده می کنند و برخی دیگر این روش را برای تولید سازه های تزئینی مورد استفاده قرار می دهند. از گذشته های دور تا به امروز هنرمندان زیادی اقدام به طراحی شیشه با ویترای کرده اند و آثار چشمگیری را خلق نموده اند. از این روش برای تهیه آینه های تزئینی، ظروف شیشه ای رنگی، انواع لوازم تزئینی منزل و ظروف و تابلوهای نقاشی استفاده می شود. 

برای استفاده از رنگ ویترای تنها لازم است ابتدا رنگ ویترای را تهیه کنید و آن را با مقداری حلال رقیق نمایید. سپس می توانید با استفاده از خمیر دور گیر طرح مورد نظرتان را روی شیشه بکشید و آن را با استفاده از قلم مو و رنگ، رنگ آمیزی کنید. برخی افراد به جای استفاده از ویترای روی شیشه از آن برای طراحی انواع ظروف سفالی و سرامیکی نیز استفاده می کنند.

برای این کار نیز باید ابتدا سطح مورد نظر را تمیز نمود و بعد درست مثل ویترای روی شیشه رنگ آمیزی را اجرا نمود. امروزه افراد زیادی از این هنر به عنوان منبع درآمد خود استفاده می کنند و با خلق آثار خلاقانه طرح های خیره کننده ای روی شیشه ایجاد می کنند.

روش دیگری که از آن برای رنگ کردن و تزئین ویترای استفاده می شود، نقاشی به وسیله ویترای روی  ظروف و سطوح چوبی است. این کار نیز درست همانند تکنیک ویترای روی شیشه و سفال انجام می شود. تنها موضوعی که باید در مورد ویترای روی چوب مورد توجه قرار بگیرد، صاف کردن سطح چوب و سمباده کشی آن قبل از اجرای کار است.

انواع ویترای

هنر ویترای همانند سایر سایر انواع نقاشی در سبک های مختلفی اجرا می شود. به طور معمول سبک کلاسیک ویترای در مساجد و کلیساها مورد استفاده قرار می گیرد، طرح های سنتی روی شیشه اجرا می شود. از طرف دیگر برخی افراد از این سبک ویترای برای خلق آثاری جذاب برای لوازم تزئینی سبک کلاسیک نیز استفاده می کنند.

امروزه بسیاری از لوازم تزئینی شیشه ای به روش مدرن و با طرح های خلاقانه ای طراحی می شوند. این سبک معمولاً تنوع زیادی دارد ولی معمولاً طرح های ساده تری نسبت به طرح های کلاسیک دارد.

مطلب شیشه رنگی دکوراتیو در طراحی داخلی را حتما بخوانید.

تاریخچه ویترای

در ایران از زمان های دور برای تزئین ساختمان های خاص، مذهبی و سلطنتی از شیشه رنگی استفاده می شد. شیشه های رنگی مسجد نصیر الملک شیراز یکی از زیباترین کاربردهای این هنر است که زیر تلالو نور خورشید جذابیت زیادی دارد.

جالب است بدانید که در قدیم از هنر ویترای برای رنگ آمیزی پنجره های شیشه ای کلیسا و ساختمان های مذهبی استفاده می شد. حتی شواهد نشان می دهد این هنر در قرون وسطی نیز مورد استفاده قرار می گرفت. رفته رفته رنگ مورد استفاده برای طراحی شیشه رنگی مرغوب تر شد و روش های بهتری برای این کار ابداع شد.

نمی توان خواستگاه اصلی این هنر را تعیین کرد  اما به هر حال از زمان های دور این هنر برای تزئین دیوارها و نمای ساختمان ها و شیشه پنجره ها مورد استفاده قرار می گرفت.

ویترای روی شیشه

برای اجرای ویترای روی شیشه و رنگ کردن انواع ظروف شیشه ای باید از رنگ ویترای استفاده کنید. برای انجام ویترای روی شیشه باید ابتدا سطح مورد نظر را به خوبی پاک کنید. ظرفی که قرار است با ویترای روی آن طراحی کنید، نباید چرب یا خیس باشد.

سپس با استفاده از یک ماژیک طرح مورد نظرتان را روی کاغذ بکشید. می توانید طرح را از اینترنت نیز دانلود کنید و یا هر طرحی که دوست دارید را به اندازه مورد نیاز روی یک تکه کاغذ چاپ کنید. سپس طرح را در قسمت زیر شیشه قرار دهید و با چسب بچسبانید.

بعد از چسباندن طرح با استفاده از خمیر دور گیر طرح را روی شیشه بکشید. اگر قصد کشیدن طرح روی آینه را دارید، می توانید طرح مورد نظرتان را به وسیله کاربن روی آینه پیاده کنید. توجه داشته باشید که مقدار خمیر را در تمام مراحل کشیدن خمیر به صورت یکسان فشار دهید. طرح را به صورت کامل روی شیشه بکشید و بعد برای چند ساعت صبر کنید تا کاملاً خشک شود.

نکته مهمی که در مورد دور گیر وجود دارد، این است که نباید آن را قبل از مصرف تکان دهید. زیرا این کار موجب ایجاد حباب هایی داخل دور گیر می شود و فرآیند دورگیری طرح را با مشکل روبرو می کند. بعد از اینکه مرحله دورگیری تمام شد باید کمی صبر کنید تا کاملاً خشک شود.

سپس با استفاده از یک قلم مو و رنگ داخل طرح را به هر صورتی که دوست دارید رنگ کنید. بعد از اتمام نقاشی معمولاً باید حداقل 8 ساعت صبر کنید تا رنگ کاملاً خشک شود. برای تثبیت رنگ در امور دکوراتیو  و ظروفی که نیاز به شستشو دارند، بهتر است از رنگ هایی که پخته می شوند استفاده کنید.

برای این کار باید ظرف رنگ شده را برای مدت 40 دقیقه در فر قرار دهید تا با دمای 160 درجه گرم شود. سپس فر را خاموش کنید و بگذارید تا ظرف رنگ آمیزی شده سرد شود. توجه داشته باشید که ظروفی معمولی که به وسیله ویترای رنگ می شوند، نیاز به پختن ندارند و بعد از خشک شدن قابل استفاده هستند.

در رباطه با دیوار پوش رنگی

لوازم مورد نیاز برای ویترای

• رنگ ویترای
• خمیر دور گیر
• تینر
• پالت رنگ
• قلم مو
• ظرف شیشه ای
• یک شی نوک تیز یا سوزن برای از بین بردن حباب های روی رنگ

خمیر ویترای

خمیر ویترای یا لاینر به نوعی خمیر دور گیر گفته می شود که معمولاً در ابتدای کار برای دورگیری مورد استفاده قرار می گیرد. این خمیر حالتی برجسته در دور تا دور طرح شما ایجاد می کند و فرآیند رنگ آمیزی شیشه را نیز ساده تر می نماید. برای دورگیری خمیر بهتر است ابتدا طرح مورد نظرتان را زیر شیشه قرار دهید و سپس با استفاده از خمیر دور گیر طرح را روی شیشه بکشید.

توجه داشته باشید که در صورت بروز خطا می توانید خمیر را تا زمانی که خشک نشده با استفاده از پارچه پاک کنید. شما می توانید خمیر ویترای را با رنگ های مختلف و به صورت ساده، متالیک و اکلیلی تهیه کنید. معمولاً از دور گیر مشکی برای قبل از شروع رنگ آمیزی استفاده می شود. 

در نهایت بعد از کشیدن طرح مورد نظر روی شیشه نیز می توانید از دور گیر طلایی یا تزئینی نیز استفاده کنید. برخی از انواع دور گیرها برای تمرین مناسب هستند و یا کیفیت نامرغوبی دارند. این خمیرها به هیچ عنوان برای کارهای حرفه ای مناسب نیستند.

زیرا بعد از اتمام کار با یک ضربه و دست زدن کوچک از روی سطح شما جدا می شوند. از همین رو سعی کنید برای کشیدن دور گیر حتماً از یک جنس مرغوب استفاده کنید. این دور گیرها قیمت نسبتاً بالاتری دارند و مقاومتشان در برابر ضربه و شستشو بیشتر است. 

دورگیرهای برند LB، Pebeo و کادنس از برندهای خوب خمیر ویترای هستند که کار با آن ها بسیار راحت و در نهایت خوب خشک می شوند و کمتر آسیب می بینند. می توانید از خمیر ویترای برای ایجاد طرح های برجسته روی سرامیک نیز استفاده کنید. برای این کار معمولاً از تکنیک نقطه کوبی یا نقطه کاری استفاده می شود. 

در رابطه با دیوار پوش شیشه ای و پارتیشن اداری تترا فرم بیشتر بدانید.

بهترین مارک رنگ ویترای

رنگ های ویترای انواع مختلف و برندهای متفاوتی دارند. برخی از آن ها مات هستند و برخی دیگر ظاهری شفاف دارند.  به طور معمول برند Ib یک مارک شناخته شده برای رنگ های ویترای شفاف است. اما برای رنگ های مات، pbo یک رنگ مات فوق العاده است.

شما باید مارک رنگ ویترای را با توجه به نوع هدفی که دارید انتخاب کنید. اگر قصد دارید تنها برای تمرین و تفریح این کار را انجام دهید، بهتر است زیاد هزینه نکنید و از برندهای ارزان قیمت تر برای نقاشی روی شیشه استفاده نمایید.

کدام قلم مو برای ویترای مناسب تر است؟

قبل از هر چیزی باید بدانید که قلم موهایی با نوک گرد برای ویترای مناسب هستند. استفاده از قلم موهایی که نوک خطی و صاف دارند برای این کار مناسب نیستند. از طرف دیگر برخی از قلم موها با استفاده از موی طبیعی تهیه می شوند و برخی دیگر مصنوعی هستند.

باید برای اجرای ویترای از قلم موهایی استفاده کنید که موی انعطاف پذیری دارند. برای رنگ کردن سطوح بزرگ تر بهتر است از قلم موهایی با سایز بزرگ تر استفاده کنید. در مقابل رنگ آمیزی سطوح ظریف و کوچک که باید با دقت بیشتری انجام شود، معمولاً با قلم موهای سایز کوچک راحت تر است.

جذب رنگ توسط قلم مو باید همیشه در حد متوسطی باشد. بنابراین در هنگام رنگ کردن با ویترای حتماً هم به اندازه و کیفیت قلم مو و هم غلظت رنگ مورد استفاده تان توجه کنید. توجه داشته باشید که برای رنگ کردن روی شیشه نباید قلم موی شما موی بلندی داشته باشد و رنگ را روی شیشه بکشید. بلکه باید با گذاشتن رنگ روی شیشه تنها آن را در مسیر درستی هدایت کنید. 

قیمت رنگ ویترای

رنگ ویترای انواع مختلی دارد. برخی از آن ها بر پایه آب هستند، برخی بر پایه تینر و برخی دیگر باید بعد از پایان فرآیند پخته شوند. از طرف دیگر کیفیت این رنگ ها نیز با هم متفاوت است. امروزه رنگ های مختلفی با برندهای ایرانی و خارجی در بازار به فروش می رسد که هر کدام کیفیت متفاوتی دارند.

هر چقدر کیفیت، مرغوبیت و ماندگاری یک رنگ ویترای بیشتر باشد و برند آن شناخته شده تر باشد، قیمت رنگ ویترای نیز بیشتر خواهد بود. در مقابل رنگ های ویترای بر پایه آب که برندهای ناشناخته تر دارند بسیار ارزان تر هستند و کیفیتشان نیز پایین تر است.

معمولاً رنگ های ویترای برندهای ورسای، وستا، ویناتو، پرشین قیمت ارزانی دارند و در برابر خراشیدگی و آسیب نیز بسیار حساس هستند. رنگ های با برندهای معروف تر که ظاهر شفاف تری دارند، معمولاً مقاومت بالاتری دارند و معمولاً گران تر از رنگ های معمولی ایرانی هستند.

هر چقدر رنگ مورد استفاده برای رنگ کردن شیشه رنگی مقاوم تر باشد و در برابر ضربه و اشعه یو وی نیز مستحکم تر باشد، آن رنگ قیمت بالاتری خواهد داشت. رنگ هایی که چندین سال مقاومت دارند و عموماً وارداتی هستند و به راحتی نیز پاک نمی شوند، در دسته گران ترین رنگ های ویترای قرار دارند و حتی با تینر و آب نیز نمی توانید این رنگ ها را پاک کنید.

مطلب مراحل ساخت شیشه رنگی را حتما بخوانید.

حلال رنگ ویترای

به طور کلی رنگ ویترای دو نوع مختلف دارد. یکی از انواع رنگ ویترای بر پایه آب است و دیگری تینر. از همین رو حلال این دو نوع رنگ نیز آب و تینر است. در واقع شما برای رقیق کردن ویترای بر پایه تینر باید آن را با مقداری تینر ترکیب کنید.

اگر مقداری از این رنگ روی ظرف یا دستانتان ریخت، باید رنگ را با استفاده از تینر تمیز نمایید. اگر قصد دارید ویترای را روی ظروفی کار کنید که به راحتی قابل شستشو باشند، بهتر است از رنگ ویترای با حلال تینر استفاده کنید. ترکیب کردن رنگ اکریلیک با چسب شیشه موجب می شود تا رنگ بهتر روی شیشه ثابت شود. در نهایت نیز می توانید از اسپری فیکساتور استفاده کنید تا رنگ به راحتی از روی شیشه مورد نظرتان پاک نشود.

 نوع سومی از رنگ های ویترای هستند که بعد از اجرا نیاز به پخت دارند. این رنگ ها معمولاً قابل شستشو هستند و برای تزئین ظروف و لوازمی که دائم مورد استفاده قرار می گیرند مناسب تر اند. رنگ هایی که حلال آن ها آب است معمولاً با یک شستشوی ساده با آب از روی سطح شیشه ای پاک می شوند.

این رنگ ها بیشتر برای بازی بچه ها و یا تزئین لوازمی که به هیچ عنوان شسته نمی شوند، مورد استفاده قرار می گیرند. اما رنگ هایی با پایه تینر دوام متوسطی دارند و از رایج ترین رنگ های مورد استفاده برای تزئین ظروف شیشه ای هستند. این رنگ ها بعد از رنگ کردن باید با مراقبت شسته شوند و دوام مناسبی دارند.

توجه داشته باشید که استفاده از حلال نامناسب با رنگ ویترای می تواند رنگ را به طور کامل خراب کند. به هیچ عنوان نباید رنگی را که حلال آن آب است با تینر ترکیب کنید و یا رنگی که باید با تینر رقیق شود را با آب ترکیب کنید. از آن جایی که هر رنگ باید با حالا خودش ترکیب شود، این کار می تواند رنگ شما را خراب کند. در این شرایط رنگ دیگر قابل استفاده نخواهد بود و شما به ناچار باید از رنگ جدید برای نقاشی روی شیشه استفاده نمایید. 

ترکیب رنگ ویترای با تینر

یکی از بهترین انواع رنگ مورد استفاده برای طراحی شیشه رنگی با ویترای، استفاده از رنگ هایی با حلال تینر است. برای این کار بهتر است از تینرهای مخصوص رنگ ویترای که رنگ ندارند، استفاده کنید. اگر غلظت رنگ شما زیاد باشد و یا قصد دارید بخشی از طرح را که قبلاً کشیده اید پاک کنید و یا اصلاً رنگ های روی قلم مو و دست هایتان را از بین ببرید، باید از مقداری تینر استفاده کنید.

تینرهای بدون بو گزینه بسیار مناسب تری نسبت به تینرهای معمولی که بوی زیادی دارند، هستند. این تینرها هیچ گونه حساسیت و آلرژی ایجاد نمی کنند. برای رقیق کردن رنگ ویترای باید مقداری از رنگ را روی تخته رنگ بریزید. سپس کمی تینر به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید تا رنگ رقیق تر شود.

توجه داشته باشید که اگر غلظت رنگ شما کم باشد و یا بیش از اندازه سفت شود، به خوبی روی شیشه قرار نمی گیرد و ظاهر نامناسبی پیدا می کند. معمولاً رنگ رقیق از روی شیشه سر می خورد و می ریزد. رنگ غلیظ هم با گلوله شدن و جمع شدن روی شیشه ظاهر بدی پیدا می کند. 

مطلب انواع رنگ شیشه را حتما بخوانید.

طریقه استفاده از رنگ ویترای 

رنگ ویترای به نوعی رنگ مخصوص برای نقاشی کردن روی شیشه گفته می شود که معمولاً از 26 رنگ مختلف تشکیل شده است. شما می توانید با ترکیب رنگ های اصلی و یا اضافه کردن مقداری رنگ سفید یا مشکی به رنگ ها، تناژ رنگ را تغییر دهید و از رنگ متفاوتی برای این کار استفاده کنید.

برای رنگ کردن شیشه لازم نیست حتماً به بازار بروید و شیشه جدید خریداری کنید. می توانید شیشه های ساده مربا، عسل و سس را که تمام شده به خوبی بشویی و خشک کنید و سپس طرح مورد نظرتان را روی شیشه اجرا کنید.

بهترین روش برای تست مقاومت رنگ ویترای

برای این که از کیفیت رنگ ویترای مطمئن شوید و پس از اجرای کار زحمات شما به هدر نرود، بهتر است قبل از شروع کار رنگ را تست کنید. برای این کار باید مقداری رنگ را روی دو تکه شیشه بزنید. سپس یک شیشه را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار دهید و شیشه دیگر را داخل اتاق بگذارید.

برای چند هفته صبر کنید. ببینید که رنگ بعد از چند هفته چه تغییری می کند. اگر قرار است وسیله ای را رنگ کنید که در محیط داخل خانه قرار دارد و نیاز به شستشوی خاصی ندارد، می توانید از رنگی که بعد از چند هفته در محیط منزل سالم مانده است، استفاده کنید. 

بهترین انواع شیشه مورد استفاده برای ویترای

برای اجرای ویترای می توانید از شیشه های ساده و سند بلاست استفاده کنید. معمولاً رنگ کردن و اجرای طرح روی شیشه های ساده راحت تر است. این شیشه ها سطحی صاف دارند و به سادگی نور را از خود عبور می دهند.

استفاده از این شیشه ها برای مکان های تاریک و یا لوازمی که دوست دارید طیف نور را از خود عبور دهند، بسیار مناسب است. شیشه های ساده معمولاً در قطرهای مختلفی تولید می شوند. شما می توانید از شیشه هایی با قطرهای متفاوت استفاده کنید.

شروع این شیشه ها از 2 میل آغاز می شود. معمولاً شیشه دو میل ضخامت بسیار نازکی دارد و بیشتر برای شیشه های تزئینی مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً برای ویترای از شیشه هایی با قطر 4 میلی متر استفاده می شود. شیشه های سند بلاست به شیشه هایی گفته می شود که یک سمت آن مات شده و از همین رو ظاهر آن با شیشه های معمولی متفاوت است. 

تترافرم

رنگ ویترای یک روش ساده و محبوب برای جلوه بخشیدن به شیشه های ساده است. این روش هم برای تولید ظروف و لوازم تزئینی خانگی کاربرد دارد و هم به صورت شرکتی و یا با استفاده از رنگ های مخصوص انجام می شود. استفاده از رنگ مناسب در کنار روش درست برای اجرای شیشه رنگی اهمیت زیادی دارد.

از طرف دیگر شما می توانید با سفارش انواع شیشه رنگی و ساده و همچنین پارتیشن های شیشه ای از تترافرم، کار ویترای را در ابعاد بزرگ تری اجرا کنید و طرح های خلاقانه و منحصر به فردی برای دکوراسیون منزل و محیط کار خودتان طراحی کنید.

تترافرم با داشتن بیش از 35 سال تجربه در زمینه تولید و فروش محصولات شیشه ای و همچنین ارائه خدمات مشاوره رایگان به شما کمک می کند تا خریدی مطمئن و راحت را تجربه کنید.